ÖZLEM:
İnsanı hayata bağlayan değerlerden biride özlem duygusudur.Özlem;imkansız olsa da bekleyeni ve bekleneni düşlemek, ona yetişmek ve kavuşmak istemidir.
Özlem,insanı derinden düşündüren ideal bir fonemendir.Bu fenomen sevgiyle eşdeğerdir.Sevgiyle gelişir,sevgiyle birleşir ve sevgiyle sevişir.Özlem sevginin evrensel başkaldırısıdır.
    İnsan özlem duydukça sevdiğinin farkına varır.Özlem, arayışın ve aranışın hissel ve sezgisel duyumuyla içgüdüseldir.Ütopik kurgular ve platonik sevdalar özlemi düşüncede imgelerse, o zaman da özlem, hasret ile çelişir.Hasret bireyselliğin,obje'de kişisel çekim etkisinin yansıması olarak görülür.Özlem ise obje'de kişisel çekim etkisinin tam tersidir, yani kollektif ve evrenseldir.Bu değerler felsefenin idealist ve materyalist görüşlerini diyalektikte birleştirir.Düşünce insandan doğar yada insan düşünceden doğar tez ve antitezi pratikte diyalektik ruh sentezini meydana getirir.Metafizik aksiyomda özlem ve hasreti spiritüalist bir bakış açısıyla inceler.
    Konseptualizm ve konjöktörizm de özlem ve hasret gibi idealist kavramlar soyut bir görünümde işlevsellik kazanır.Edebiyat ve şiir dilinde özlem ve hasret sanatçı kişilikte evrensel veya bireysel özdeğer kazanır.Doğa özlemi,insan sevgisi,aşk ve sevgi özlemi,herhangi birinin hasreti vb gibi.Temalar edebiyat diliyle zenginleşir.
    Kişisel ve evrensel özlem ve hasret duyguları sosyal yaşamda çeşitli kesitlerde yaşanarak gelişir.Uzaktaki sevgiliye duyulan hasret,anne'ye duyulan özlem.Değişik ve karamsar duygularla birlikte, zaman boyutunda da özlem ve hasret devamlı devinim gösterir.
    Özlem ve hasretin bir başka boyutuda geçmişe duyulan sevgidir.Anılar ve nostaljik hatıralar, zihinde anımsanarak ve yürekte depreşerek kendini hissettirir.
Geçmişin güzel ve iyi anılarıyla yaşayan insanların sayısı azımsanmayacak kadar çoktur.Umut sadece gelecekte değildir.Bazı umutlar vardır ki!Geçmişte saklıdır.Umut varsa bir yerlerde o umut başka umutlarıda doğuracaktır.
Metafizik uzmanı Gökhan Hani.